DISFATA E TRIESTES E KA EMRIN RILINDJE URBANE! Mapo, 21. 07. 2017

Për opinionin e gjerë shqiptar të ditëve të fundit, me të cilin mund të njihesh letësisht dhe gjerësisht në median sociale, Samiti i Triestes solli tre element për debat public. Të radhitura kronologjikisht ato ishin: Kryeministri Shqiptar pjesmorri në takimet e Samitit i veshur me kostum dhe atlete të bardha adidas; në të u konkludua krijimi i Jugosllavisë së Re që përfshin edhe Shqipërinë; dhe Shqipëria nuk mori asnjë qindarkë nga fondet që u ndanë për ndërtim të infrastrukturës kombëtare dhe rajonale! Për veshjen e Kryeministrit kishte statuse pa fund. Nga ato që e justifikonin me argumentin e ndonjë sëmundje të mundshme të mesit apo shtyllës kurrizore që e detyronte të përdorte atlete dhe jo këpucë me lidhëse, deri te ata që e anatemonin me arsyetimin se Kryeministri Shqiptar nuk mund të sillet e vishet ndryshe nga mënyra e tij provokative i të bërit të gjërave, apo se ky veprim është një fyerje për gjithë popullin shqiptar.  
Këtë element të debatit publik e mbylli vet z. Rama me përgjigjen carmatosëse ‘Atje është një botë ku njerëzit e kanë mbyllur me kohë cështjen e lirisë së veshjes si liri themelore të njeriut…’, kështu që duke shpresuar se herën tjetër z. Rama nuk do e ushtrojë lirinë themelore të veshjes me shapka plazhi, na mbetet ta mbyllim edhe ne. Për të kaluar te një element tjetër i debatit mbi Samitin, atë të: Tregu i Përbashkët Rajonal, a mos do të thotë Jugosllavi e Re? Pyetje shumë shqetësuese kjo për shqiptarët, një pjesë e të cilëve sapo kanë dalë nga thundra e Jugosllavisë së Vjetër! Përgjigje që me pyetjet e duhura kushdo mund t’ja japi vetes: nëse po integrohemi në BEn e rajoneve, kush mendoni se do jenë shtetet e tjera të rajonit tonë?; nëse Serbia është qëndra më e fuqishme ekonomike e tij, kush mendoni se do e drejtojë rajonit?; dhe nëse Serbia drejtohet nga i njëjti botkuptim lidershipi si i ish-Jugosllavisë, cfarë modeli mendoni se do ketë rajoni?
Sidoqoftë, le t’ja lëmë detyrën e vëshirë të një përgjigje shteruese e profesonale ekspertëve të gjeopolitikës dhe marrdhënieve ndërkombëtare, për të kaluar te elementi më pragmatik dhe më i qënësishëm nga pikëpamja e debatit publik. Sepse në fund të fundit Samiti i Triestes, si pjesë e procesit të Berlinit, këtë specifikë kishte. Përgjigjja e pyetjes 3 milion e 35 euroshe: sa financime përfitoi Shqipëria?; është Shqipëria përthithi 3 milion e 35 euro! Të paktën kjo është shiftra zyrtare e servirur nga qeveria në konferencën për shtyp të mbajtur për këtë temë. Konferencë, ku megjithëse Kryeministri i vendosi gazetarëve kushtin që në kronikat e tyre të flitej vetëm për Samitin, ai vet e shkeli kur foli më shumë për programin ‘1 miliard euro’ të qeverisë Rama 2, se për financimet nga Trieste. Gjë që në fakt shpjegon, përvecse në dimensionin sasior edhe në atë cilësor, përfitimin real të Shqipërisë nga procesi i Berlinit dhe konkretisht nga Samiti i Triestes.
Në procesin e Berlinit janë përfshirë gjashtë vendet Ballkanike që nuk janë antarë të Bashkimit Europian. Ai (procesi i Berlinit) ka krijuar një xhep europian të quajtur Instrumenti i Investimit të Ballkanit Perëndimor  ku këto gjashtë shtete të përfshira në këtë proces kanë mundësinë që nëpërmjet paraqitjes së projekteve të aksesojnë grande nga Komisioni i Bashkimit Europian. Kjo ndodhi në Trieste, por ndryshe nga si e paraqiti propaganda qeveritare, sipas të cilës Shqipëria qëndronte në vend të parë me pesë projekte, në Samitin e Triestes të dy vendet e banuara nga shqiptarë nuk paraqitën asnjë projekt për financim. As të sektorit të transportit (lëvizshmërisë) dhe as të sektorit të energjitikës. Në Samit u pranuan për financim shtatë projekte të transportit dhe energjitikës. Nga këto shtatë projekte që u paraqitën dhe u financuan me vlerë preventive rreth 0.5 miliard euro, katër ishin të Bosnjë Hercegovinës, dy të Serbisë dhe një i Malit të Zi.
Arsyet e këtij dështimi të turpshëm të Qeverisë nuk lindën në Samit. Ato lindën ditët kur z. Rama ishte në opozitë dhe refreni i diskursit të tij ishte shprehja ‘rrugë… rrugë … rrugë, por rrugët nuk hahen’! Ato u rritën përgjatë katër viteve qeverisje, kur Kryeministri i iku cështjeve kombëtare për tu marrë me ato lokale. Atherë kur e konvertoi Republikën në Republikën e Fasadave dhe veten në Kryebashkiak të Republikës. Atherë kur në vend të përgatitjes të projekteve për infrastrukturë kombëtare, investoi 550 milion euro të shqiptarëve të sotëm dhe të nesërm për të ndërtuar ‘Sehirhanet e Dembelave’ në qëndrat kryesore të qyteteve. Ndërkohë, institucionet e BE nuk janë kaq të cmendura sa të tallen me taksapaguesin europian. Prandaj ja dhanë ato 3 milion e 35 eurot në Trieste, sepse rruga e zhvillimit nis nga hartimi i projekteve.